P-25 - IDENTIFICACIÓN DE BIOMARCADORES METABÓLICOS PREDICTORES DE RESPUESTA AL TRATAMIENTO DE LA ENFERMEDAD INFLAMATORIA INTESTINAL
1Hospital Universitario de La Princesa, Instituto de Investigación Sanitaria Princesa (IIS-Princesa), Universidad Autónoma de Madrid (UAM) y Centro de Investigación Biomédica en Red de Enfermedades Hepáticas y Digestivas (CIBEREHD), Madrid. 2Precision Medicine and Metabolism Lab, CIC bioGUNE, Derio. 3Hospital General de Tomelloso, Instituto de Investigación Sanitaria de Castilla-La Mancha (IDISCAM) y CIBEREHD, Ciudad Real. 4Hospital Universitario de Navarra e Instituto de Investigación de Navarra (IdiSNA), Pamplona. 5Hospital General Universitario de Alicante, CIBEREHD e Instituto Investigación Sanitaria y Biomédica de Alicante. 6Hospital Universitario La Paz e Instituto de Investigación Sanitaria La Paz (IdiPaz), Madrid. 7Hospital Universitario Donostia e Instituto Biodonostia y Universidad del País Vasco (UPV/EHU), Donostia. 8Hospital Universitario de Galdakao, Biocruces Bizkaia HRI, Vizcaya. 9Hospital Universitario Central de Asturias e Instituto de Investigación Sanitaria del Principado de Asturias (ISPA), Oviedo. 10Hospital Universitario Reina Sofía, Córdoba. 11Hospital Universitario de Fuenlabrada e IDIPAZ, Madrid. 12Hospital Universitario de Torrejón y Universidad Francisco de Vitoria, Madrid. 13Hospital Universitario Marqués de Valdecilla, IDIVAL, Santander. 14Hospital Clínico Universitario de Valladolid. 15Hospital Universitario Río Hortega, Valladolid. 16Gastroenterology Department, Servei d'Aparell Digestiu, Parc Taulí, Hospital Universitari, Institut d'Investigació i Innovació Parc Taulí, Departament de Medicina, Universitat Autònoma de Barcelona y CIBEREHD, Instituto de Salud Carlos III, Sabadell. 17Hospital Universitario Dr. Josep Trueta, Girona. 18Hospital Clínico Universitario de Santiago, Santiago de Compostela. 19Hospital Juan Ramón Jiménez, Huelva. 20Hospital San Jorge, Huesca. 21Hospital Universitario Virgen del Rocío, Sevilla. 22Hospital Universitario de La Princesa, IIS-Princesa, UAM y CIBEREHD, Madrid.
Introducción: El objetivo terapéutico en la enfermedad inflamatoria intestinal (EII), que incluye la enfermedad de Crohn (EC) y la colitis ulcerosa (CU), es controlar el proceso inflamatorio, a menudo con fármacos biológicos e inhibidores de JAK, los cuales tienen un elevado coste y pueden presentar efectos adversos. Lamentablemente, solo un tercio de los pacientes responde a estos tratamientos y no existen marcadores que predigan dicha respuesta con precisión. El objetivo de este estudio fue identificar biomarcadores metabólicos predictores de respuesta de la EII a diferentes fármacos a nivel basal (pretratamiento), los cuales podrían facilitar la selección de la terapia más adecuada para cada paciente.
Métodos: Se llevó a cabo un estudio prospectivo multicéntrico incluyendo pacientes con EC y CU que iniciaban terapia con biológicos o inhibidores de JAK, evaluando a las 14 semanas si los pacientes habían logrado una respuesta endoscópica. Para el discovery de biomarcadores se realizó un análisis diferencial cuantitativo mediante resonancia magnética nuclear comparando las muestras de suero y orina pretratamiento de pacientes respondedores (R) vs. no respondedores (NR).
Resultados: Se incluyeron un total de 150 pacientes (30 EC anti-TNF, 30 EC ustekinumab, 30 CU anti-TNF, 30 CU vedolizumab y 30 CU tofacitinib). El análisis metabolómico identificó 55 potenciales biomarcadores predictores de respuesta al tratamiento (11 comunes y 44 fármaco específicos), con niveles alterados (p < 0,05) en las muestras basales de R vs. NR. El análisis de curvas ROC reveló el potencial clínico de algunos de estos biomarcadores para distinguir entre pacientes R y NR antes del tratamiento (fig.).

Conclusiones: Hemos identificado diversos biomarcadores metabólicos en suero y orina con el potencial de predecir la respuesta de la EII a fármacos biológicos e inhibidores de JAK. Aunque se requiere una validación adicional, este estudio representa un avance hacia la medicina personalizada en la EII.






