Buscar en
Enfermedades Infecciosas y Microbiología Clínica
Toda la web
Inicio Enfermedades Infecciosas y Microbiología Clínica Declive de la incidencia de la sepsis perinatal por estreptococo del grupo B (Ba...
Información de la revista
Vol. 21. Núm. 4.
Páginas 174-179 (Abril 2003)
Compartir
Compartir
Descargar PDF
Más opciones de artículo
Vol. 21. Núm. 4.
Páginas 174-179 (Abril 2003)
Acceso a texto completo
Declive de la incidencia de la sepsis perinatal por estreptococo del grupo B (Barcelona 1994-2001). Relación con las políticas profilácticas
Decreasing incidence of perinatal group B streptococcal disease (Barcelona 1994-2002). Relation with hospital prevention policies
Visitas
6544
Antonia Andreua,1
Autor para correspondencia
anando@cs.vhebron.es

Correspondencia: Dra. A. Andreu. Servicio de Microbiología. Hospital Vall d’Hebron. P.º Vall d’Hebron, 119-129. 08035 Barcelona. España.
, Isabel Sanfeliub, Lluis Viñasc, Margarita Barrancod, Jordi Bosche, Eva Dopicof, Celia Guardiag, Teresa Juncosah, Josep Litei, Lurdes Matasj, Ferrán Sánchezk, Montse Sierral
a Servicio de Microbiología. Hospital Vall d’Hebron. Barcelona.
b Laboratorio de Microbiología. Corporació Parc Taulí. Sabadell.
c Laboratorio de Microbiología. Institut Dexeus. Barcelona.
d Servicio de Microbiología. Hospital Clínic i Provincial. Barcelona.
e Servicio de Microbiología. Hospital Clínic i Provincial sede Maternitat. Barcelona.
f Laboratori Clínic l’Hospitalet. Hospitalet de Llobregat.
g Laboratori Clínic del Barcelonés Nord i Vallès Oriental. Badalona.
h Servicio de Microbiología. Hospital Sant Joan de Deu. Esplugues de Llobregat.
i Servicio de Microbiología. Hospital Mútua de Terrassa.
j Servicio de Microbiología. Hospital Germans Trias i Pujol. Badalona.
k Servicio de Microbiología. Hospital de Sant Pau. Barcelona. Laboratorio de Microbiología. Hospital de Barcelona-SCIAS. Barcelona. España.
l miembros del Grupo de Microbiólogos para el Estudio de las Infecciones de Transmisión Vertical, adscrito a la Societat Catalana de Malalties Infeccioses i Microbiologia Clínica
Ver más
Este artículo ha recibido
Información del artículo
Resumen
Bibliografía
Descargar PDF
Estadísticas
Introducción

Analizar la incidencia de la sepsis perinatal por estreptococo del grupo B (EGB) y relacionarla con la aplicación de las recomendaciones de prevención consensuadas en 1997 por las sociedades catalanas de Obstetricia, Pediatría y Enfermedades Infecciosas y Microbiología Clínica.

Métodos

El estudio se realizó desde 1994 a 2001 y en él participaron 10 hospitales del área de Barcelona, donde se registraron 157.848 nacidos vivos.

Resultados

Fueron diagnosticados 129 recién nacidos de sepsis perinatal por EGB. La incidencia disminuyó el 86,1%, desde el 1,92/1.000 nacidos vivos en 1994 hasta el 0,26/1.000 en 2001 (p < 0,001). Las características de la sepsis perinatal por EGB son distintas en los 18 casos diagnosticados en los últimos 3 años, cuando las políticas profilácticas estaban consolidadas, puesto que su incidencia es menor (0,28/1.000 frente al 1,19 de los 5 años anteriores, p < 0,00006), el porcentaje de madres sin factores de riesgo es mayor (77,8% frente a 55,9%, p = 0,009), no afecta a prematuros (0% frente a 12,6%, p = 0,003), siendo similar la mortalidad (5,5% frente a 4,5%, p = 0,8). De estas 18 sepsis, 9 podrían considerarse fallos inherentes a la política profiláctica y 9 fallos en la cumplimentación de ésta. En 1994, sólo 3 hospitales practicaban políticas de prevención mientras que en 2001 los diez utilizan profilaxis intraparto basada en estudio de colonización.

Conclusiones

En 8 años se ha conseguido una importante disminución de la incidencia de sepsis perinatal por EGB, coincidiendo con la aplicación de protocolos de prevención de esta patología.

Palabras clave:
Estreptococo del grupo (EGB)
Sepsis perinatal
Profilaxis
Incidencia
Introduction

To analyze the incidence of perinatal sepsis due to group B streptococcus (GBS) as related to compliance with recommendations for its prevention issued by the Catalan Societies for Obstetrics, for Pediatrics, and for Infectious Diseases and Clinical Microbiology in 1997.

Methods

The study was conducted from 1994 to 2001 in 10 Barcelona-area hospitals, where 157,848 live infants were born.

Results

GBS disease was diagnosed in 129 neonates. Incidence decreased by 86.1% over the study period, from 1.92 cases per 1000 live births in 1994 to 0.26 per 1000 in 2001 (p < 0.001). Changes in the characteristics of perinatal GBS disease were observed in the 18 cases diagnosed in the last 3 years, the time when prevention policies were operative. The incidence was lower (0.28 per 1000 vs. 1.19 for the previous 5 years, p < .00006), the proportion of mothers without risk factors was greater (77.8% vs. 55.9%, p = 0.009), and premature neonates were not affected (0% vs. 12.6%, p = 0.003); nevertheless, mortality was similar (5.5% vs. 4.5%, p = 0.8). Among these 18 cases of sepsis, 9 can be considered failures inherent to the prevention policy and 9 failures of compliance. Only 3 hospitals had prevention policies in 1994, whereas all 10 used intrapartum prophylaxis based on screening results in 2001.

Conclusions

A substantial decrease in the incidence of perinatal GBS disease coinciding with the application of prevention measures for this pathology has been registered in 10 participating hospitals over the 1994-2001 period.

Key words:
GBS
Perinatal disease
Prophylaxis
Incidence
El Texto completo está disponible en PDF
Bibliografía
[1.]
G.H. McCracken.
Group B streptoccci: The new challenge in neonatal infections.
J Pediatr, 82 (1973), pp. 703-706
[2.]
A. Ballabriga, S. Salcedo, A. Fina.
Sepsis neonatorum.
Eur J Obstet Gynecol Reprod Bol, 15 (1983), pp. 245-250
[3.]
A. Schuchat.
Group B streptococcus.
[4.]
J.B. López Sastre, G.D. Coto Cotallo, B. Fernández Colomer.
Neonatal sepsis of vertical transmission: An epidemiological study from the “Grupo de Hospitales Castrillo”.
J Perinat Med, 28 (2000), pp. 309-315
[5.]
E. García Gil, M.C. Rodríguez, R. Bartolomé, B. Berjano, L. Cabero, A. Andreu.
Evaluation of the Granada agar plate for detection of vaginal and rectal group B streptococci in pregnant women.
J Clin Microbiol, 37 (1999), pp. 2648-2651
[6.]
A. Andreu, S. Salcedo, F. Heredia, J. González, R.M. Bartolomé, L. Cabero.
Evaluación de tres técnicas rápidas para la detección intraparto del estreptococo del grupo B.
An Esp Pediatr, 46 (1997), pp. 378-382
[7.]
J. Bosch, A. Palou, L. Serra, E. Álvarez, M.C. Ricart, R. Ros, et al.
Sepsis neonatal precoz por Streptococcus agalactiae: estudio de diez años (1985-1994) y eficacia de la profilaxis intraparto.
An Esp Pediatr, 46 (1997), pp. 272-276
[8.]
M. De Cueto, M.J. Sánchez, L. Molto, J.A. Miranda, A.J. Herruzo, A. Ruiz-Bravo, et al.
Efficacy of a universal screening program for the prevention of neonatal group B streptococcal disease.
Eur J Clin Microbiol Infect Dis, 14 (1995), pp. 810-812
[9.]
T. Juncosa, C. Muñoz, A. Gené, J. Fortea, C. Latorre.
Utilidad del medio de Granada en la detección de gestantes portadoras de Streptococcus agalactiae.
Enf Infec Microbiol Clin, 13 (1995), pp. 572-573
[10.]
J.A. Hervás, L. González, J. Gil, L. Paoletti, C. Madoff, V.J. Benedí.
Neonatal group B streptococcal infection in Mallorca, Spain.
Clin Infect Dis, 16 (1993), pp. 714-718
[11.]
A. Andreu, M.M. Femeninas, J.M. Manresa, R.M. Bartolomé.
Evaluation of Granada HT medium for detection of group B streptococci (GBS) in pregnant women. Proceedings of the 12th European Congress of Clinical Microbiology and Infectious Diseases.
[12.]
T. Juncosa, J. Bosh, E. Dopico, C. Guardia, J. Lite, M. Sierra, et al.
Infección neonatal por Streptococcus agalactiae. Estudio multicéntrico en el área de Barcelona.
Enferm Infecc Microbiol Clin, 16 (1998), pp. 312-315
[13.]
Centers for Disease Control and Prevention. Prevention of perinatal group B streptococcal disease: A public health perspective..
Mmwr, 45 (1996), pp. 1-24
[14.]
Societat Catalana de Malalties Infecioses i Microbiologia Clínica d’Obstetricia i Ginecologia i de Pediatria. Recomanacions per la prevenció de la malaltia neonatal per estreptococ del grup B..
Pediatria Catalana, 58 (1998), pp. 55-56
[15.]
L.l. Cabero, J. Miranda, J. Larraz, S. Salcedo, F. Omeñaca, A. Andreu, M. De la Rosa.
Sociedad Española de Ginecología y Obstetricia (SEGO), Sociedad Española de Neonatología. Recomendaciones para la prevención de la infección perinatal por estreptococo del grupo B.
Prog Obstet Ginecol, 41 (1998), pp. 431-435
[16.]
A. Andreu, M. De la Rosa, L. Cabero.
Justificación de una política de prevención de la enfermedad perinatal por estreptococo del grupo B. Recomendaciones.
Enferm Infec Microbiol Clin, 17 (1999), pp. 138-140
[17.]
S. Schrag, R. Gorwitz, K. Fultz-Butts, A. Schuchat.
Prevention of perinatal group B streptococcal disease. Revised guidelines from CDC.
Mmwr, 51 (2002), pp. 1-22
[18.]
Centers for Disease Control and Prevention. Decreasing incidence of perinatal group B streptococcal disease- United States 1993-1995..
Mmwr, 46 (1997), pp. 473-477
[19.]
Centers for Disease Control and Prevention. Adoption of hospital policies for prevention of perinatal group B streptococcal disease- United States 1997..
Mmwr, 47 (1998), pp. 665-670
[20.]
S.J. Schrag, S. Zywicki, M.M. Farley, A.L. Reingold, L.H. Harrison, L.B. Lefkowitz, et al.
Group B streptococcal disease in the era of intrapartum antibiotic prophylaxis.
N Engl J Med, 342 (2000), pp. 15-20
[21.]
S.H. Factor, C.G. Whitney, S.S. Zywicki, A. Schuchat.
Effects of hospital policies based on 1996 group B streptococcal disease consensus guidelines.
Obstet Gynecol, 95 (2000), pp. 377-382
[22.]
B.S. Brozanski, J.G. Jones, M.A. Krohn, R.L. Sweet.
Effect of a screening-based prevention policy on prevalence of early-onset group B streptococcal sepsis.
Obstet Gynecol, 95 (2000), pp. 496-501
[23.]
W. Truong, M.K. Yancey, S.L. Lentz.
Reduction of early-onset group B estreptococcal sepsis with universal screening and intrapartum antimicrobial therapy for preterm and colonized term parturients.
Obstet Gynecol, 95 (2000), pp. S8
[24.]
D. Isaacs, J.A. Royle.
Intrapartum antibiotics and early-onset group B estreptococcus and by other organisms in Australia. Australasian study group for neonatal infections.
Pediatr Infect Dis J, 18 (1999), pp. 524-528
[25.]
S.J. Schrag, K.E. Arnold, A. Roome, R. Lynfield, A. Craig, M. Gamble, et al.
Intrapartum antibiotic exposure in the era of perinatal group B streptococcal disease prevention. Proceedings of the 41st Annual Interscience Conference on Antimicrobial Agents and Chemotherapy.
[26.]
S.J. Schrag, E.R. Zell, R. Lynfield, A. Roome, K.E. Arnold, A.S. Craig, et al.
A population-based comparison of strategies to prevent early-onset gruop B streptococcal disease in neonates.
N Engl J Med, 347 (2002), pp. 223-239
[27.]
J.I. Andrews, D.J. Diekema, S.K. Hunter, P.R. Rhomberg, M.A. Pfaller, R.N. Jones, et al.
Group B streptococci causing neonatal bloodstream infection: Antimicrobial susceptibility and serotyping results from SENTRY centers in the western hemisphere.
Am J Obstet Gynecol, 183 (2000), pp. 859-862
[28.]
N.S. Silverman, M. Morgan, W.S. Nichols.
Antibiotic resistence patterns of group B Streptococcus in antenatal genital cultures.
J Reprod Med, 45 (2000), pp. 979-982
[29.]
M.B. Bland, S.T. Vermillon, D.E. Soper, A. Marshall.
Antibiotic resistence patterns of group B streptococci in late third-trimestre rectovaginal cultures.
Am J Obstet Gynecol, 184 (2001), pp. 1125-1126
[30.]
A. Andreu, E. Ortega, A.M. Planes, S. Salcedo.
Evolucion de la sepsis perinatal por Escherichia coli en la era de la profilaxis del estreptococo del grupo B.
Med Clin (Barc, 117 (2001), pp. 521-524
[31.]
C.T. Chen, R.E. Tuomala, A.P. Cohen, E.C. Eichenwald, E. Lieberman.
No increase in rates of of early-onset neonatal sepsis by non-group B Streptococcus or ampicillin-resistant organisms.
Am J Obstet Gynecol, 185 (2001), pp. 854-858
[32.]
R.S. Baltimore, S.M. Huie, J.I. Meek, A. Schuchat, K.L. O’Brien.
Early-onset neonatal sepsis in the era of group B streptococcal prevention.
Pediatrics, 108 (2001), pp. 1094-1098
[33.]
B.J. Stoll, N. Hansen, A.A. Fanaroff, L.L. Wright, W.A. Carlo, R.A. Ehrenkranz, et al.
Changes in pathogens causing early-onset sepsis in very-low-birth-weight infants.
N Engl J Med, 347 (2002), pp. 240-247
[34.]
T.A. Joseph, S.P. Pyati, N. Jacobs.
Neonatal early-onset Escherichia coli disease: The effect of intrapartum ampicillin.
Arch Pediatr Adolesc Med, 152 (1998), pp. 35-40
[35.]
C.V. Towers, M.H. Carr, G. Padilla, T. Asrat.
Potential consequences of widespread use of ampicillin.
Am J Obstet Gynecol, 179 (1998), pp. 879-883
[36.]
K.M. Zangwill, A. Schuchat, J.D. Wenger.
Group B streptococcal disease in United States, 1990: Report from a multistate active surveillance system.
Mmwr CDC Surveill Summ, 41 (1992), pp. 25-32
[37.]
A. Schuchat, K. Deaver-Robinson, B.D. Plikaytis, K. Zangwill, J. Mohle-Boetani, J.D. Wenger.
Multistate case-control study of maternal risk factors for neonatal group B streptococcal disease.
Pediatr Infect Dis J, 13 (1994), pp. 623-629
[38.]
C.G. Whitney, B.D. Plikaytis, W.S. Gozansky, J.D. Wenger, A. Schuchat.
Prevention practices for perinatal group B streptococcal disease: A multistate surveillance analysis.
Obstet Gynecol, 89 (1997), pp. 28-32
[39.]
N.E. Rosenstein, A. Schuchat.
neonatal GBS study group. Opportunities for prevention of perinatal group B streptococcal disease: A multistate surveillance analysis.
Obstet Gynecol, 90 (1997), pp. 901-906
[40.]
E. Halliday, K. Foote, M. Dryden, M. Heart, R. Darn, J. Ward.
Universal maternal screening for neonatal group B streptococcal disease.
Lancet, 356 (2000), pp. 1407-1408
[41.]
R.L. Davis, M.B. Hasselquist, V. Cardenas, D.M. Zerr, J. Kramer, A. Zavitkovsky, et al.
Introduction of the new centers for disease control and prevention group B streptococcal prevention guideline at large west coast health maintenance organization.
Am J Obstet Gynecol, 184 (2001), pp. 603-610
[42.]
W.D. Hager, A. Schuchat, R. Gibbs, R. Sweet, P. Mead, J.W. Larsen.
Prevention of perinatal group B streptococcal infection: Current controversies.
Obstet Gynecol, 96 (2000), pp. 141-145
[43.]
M. De Cueto, M. Sánchez, A. Sanpedro, J. Miranda, A. Herruzo, M. Rosa-Fraile.
Timing of intrapartum ampicillin and prevention of vertical transmision of group B streptococcus.
Obstet Gynecol, 91 (1998), pp. 112-114
Copyright © 2003. Elsevier España, S.L.. Todos los derechos reservados
Opciones de artículo
Herramientas
es en pt

¿Es usted profesional sanitario apto para prescribir o dispensar medicamentos?

Are you a health professional able to prescribe or dispense drugs?

Você é um profissional de saúde habilitado a prescrever ou dispensar medicamentos