Buscar en
Gaceta Médica de Bilbao
Toda la web
Inicio Gaceta Médica de Bilbao Neurosífilis como causa de demencia en el anciano. Una enfermedad a tener prese...
Journal Information
Vol. 101. Issue 2.
Pages 65 (January 2004)
Share
Share
Download PDF
More article options
Vol. 101. Issue 2.
Pages 65 (January 2004)
Full text access
Neurosífilis como causa de demencia en el anciano. Una enfermedad a tener presente
Neurosyphilis as a cause of dementia in elderly patients. A disease to be borne in mind
Visits
11973
P. Martínez-Odriozola
Corresponding author
pmodrioz@hbas.osakidetza.net

Correspondencia: Dr. Pedro Martínez-Odriozola. Servicio de Medicina Interna. Hospital de Basurto. Avda. de Montevideo 18 - 48013 Bilbao. Tfno: 944 006 000 Ext. 5252
, J. Ibarmia, S. Cabeza, A. Burzako
Servicio de Medicina Interna.
Hospital de Basurto. Bilbao.
This item has received
Article information
Resumen

La neurosífilis parenquimatosa se manifiesta como parálisis general progresiva (PGP) o como tabes dorsal. La manifestación clínica más frecuente de la PGP es una demencia caracterizada por deterioro cognitivo y trastornos de la conducta y de la personalidad. Actualmente este trastorno, antaño tan frecuente, representa una causa rara de demencia en nuestro medio. Se describen dos pacientes ancianos que ingresaron para estudio de demencia y que fueron diagnosticados de neurosífilis parenquimatosa.

Se trata de un varón de 78 años y una mujer de 72 años, con clínica de deterioro cognitivo y alteración del comportamiento de varios meses de evolución. La serología de sífilis en suero fue positiva en ambos casos. En el LCR del primer paciente destacaba una hiperproteinorraquia y serología de lúes positiva, mientras que el segundo caso presentaba únicamente una pleocitosis linfocítica con serología de lúes negativa. Los dos pacientes fueron tratados con penicilina G sódica vía intravenosa, sin que se evidenciara mejoría de su demencia.

La neurosífilis cerebral es una enfermedad muy poco frecuente en nuestro medio, sin embargo, con la aparición del VIH y de ciertos cambios culturales y sociodemográficos asistimos a un incremento en su incidencia. Opinamos que esta enfermedad debería ser siempre descartada ante todo cuadro de demencia no filiado.

Palabras clave:
Treponema pallidum
neurosífilis
demencia
Summary

General paresis (GP) and tabes dorsalis constitute the clinical spectrum of parenchymatous neurosyphilis. GP presents most frequently as disorder of personality and behaviour together with cognitive impairment. This disease, which used to be so common in the past, is now a rare cause of dementia. Herein we present the cases of two elderly patients, a 78 year-old man and a 72 year-old woman, who were diagnosed of suffering GP after being studied for recent-onset dementia and abnormal behaviour. Serologic tests for syphilis were positives in both cases. CSF examination revealed hyperproteinorakia and a positive test for syphilis in the first case, while only lymphocytic pleocytosis was observed in the second one. Both patients were treated with intravenous aqqueous penicillin G, without improvement in their neuropsychological status.

Parenchymatous neurosyphilis is a very uncommon disease nowadays. However, the expansion of the AIDS epidemics and certain cultural and demographics changes have triggered an increase in its incidence. In our opinion, this disease should be borne in mind when approaching the initial work-up of a new-onset dementia.

Key words:
Treponema pallidum
neurosyphilis
dementia
Laburpena

Neurofilisi parenkimatosoa bi modutan ager daiteke: perlesi orokor progresibo (POP) moduan edo bizkarrezur-muineko tabes moduan. Perlesi Orokor Progresiboaren ondorio kliniko ohikoena dementzia da, narriadura kognitiboarekin eta portaeraren eta nortasunaren nahasteekin. Gaur egun, antzina ez bezala, nahaste honek osos dementzia-kasu gutxi eragiten ditu. Neurosifili parenkimatosoarekin diagnostikatutako bi paziente zaharren dementziak hartu dira aztergai.

78 urteko gizonezko bat eta 72 urteko emakumezko bat dira, hainbat hilabetetako eboluzioko narriadura kognitibo eta portaera-nahasteekin. Sifili-serologia positiboa izan da bi kasuetan. Lehenengo pazientearen likido zefalorrakideoan, hiperporteinorrakia antzeman da, lues-serologia positiboarekin; bigarren kasuan, aldiz, pieozitosi linfozitiko bat bakarrik, lues-serologia negatiboarekin. Biak ala biak, G penizilina sodikoarekin tratatu dira, benarbarneko injekzio bidez, dementziak onera egin ez badu ere. Garun-neurosifilia ezohiko gaixotasuna da gure artean. Hala eta guztiz ere, GIBaren agerpenarekin eta hainbat aldaketa kultural eta soziodemograkoren ondorioz, gero eta gehiago hedatzen ari da. Gure ustez, gaixotasun hau baztertu egin beharko litzateke beti filiaziorik gabeko dementzia-kuadro guztietan.

Hitz gakoak:
Treponema pallidum
neurosifili
dementzia
Full text is only aviable in PDF
Referencias bibliográficas
[1.]
Tramont E.C..
Treponema pallidum (Syphilis).
Principles and Practice of Infectious Diseases, 5th, pp. 2474-2490
[2.]
Bharwani I.L., Hershey C.O..
The elderly psychiatric patient with positive syphilis serology: the problem of neurosyphilis.
Int J Psychiatry Med, 28 (1998), pp. 333-339
[3.]
Polsky I., Samuel S.C..
Neurosyphilis. Screening does sometimes reveal an infectious cause of dementia.
Geriatrics, 56 (2001), pp. 60-62
[4.]
Margolin E.G..
Neurosyphilis: is it really a reversible cause of dementia?.
Geriatrics, 56 (2001), pp. 16
[5.]
López F., Rodríguez M.A., Díaz J..
Demencia reversible de causa infecciosa: la importancia de la pupila de Argyll-Robertson en el diagnóstico de neurosífilis.
Enferm Infecc Microbiol Clin, 19 (2001), pp. 283-284
[6.]
Montejo M., Ruiz-Irastorza G., Aguirrebengoa K., Oñate J., Aurreketxea J..
Neurosyphilis as a cause of dementia. Does it still exist?.
J Infect, 30 (1995), pp. 186-187
[7.]
Centers for Disease Control.
Sexually Transmitted Diseases. Treatment Guidelines.
MMWR, 51 (2002), pp. 18-26
[8.]
Ramos V.M.B..
La neurosífilis y la introducción de la penicilina en el Manicomio General de Castañeda.
Salud Ment, 22 (1999), pp. 37-41
[9.]
López de Munain J., Cámara M.M., Santamaría J.M., Baraia J., Muñoz J., Cisterna R..
Cambios en la etiología de las enfermedades de transmisión sexual: la experiencia del servicio de ETS de Bizkaia.
Gac Med Bilbao, 95 (1998), pp. 41-45
[10.]
Arnold S.E., Kumar A..
Reversible dementias.
Med Clin North Am, 77 (1993), pp. 215-230
[11.]
Lukehart S.A., Hook E.W. 3rd, Baker-Zender S.A., Collier A.C., Critchlow C.W., Handsfield H.H..
Invasion of the central nervous system by Treponema pallidum: implications for diagnosis and treatment.
Ann Intern Med, 109 (1988), pp. 855-862
[12.]
Marra C.M., Boutin P., McArthur J.C., Hurwitz S., Simpson P.A., Haslett J.A., et al.
A pilot study evaluating ceftriaxone and penicillin G as treatment for neurosyphilis in human immunodeficiency virus-infected individuals.
Clin Infect Dis, 30 (2000), pp. 540-544
Copyright © 2004. Academia de Ciencias Médicas de Bilbao
Article options
Tools